Porządek musi być

O tym, jak ważne dla funkcjonowania naszej cywilizacji są śmieciarki nikogo nie trzeba przekonywać. Współczesne społeczeństwo produkuje znaczne ilości śmieci, dlatego do ich wywozu niezbędne są efektywne urządzenia.

Do testowanej przez nas śmieciarki podwozie dostarczyła szwedzka Scania. Zabudowa powstała rodzimej firmie Ecocel z Pucka. Przed nowoczesnym podwoziem dla tego typu pojazdu stoi szereg wymagań. Szeroka paleta dostępnych komponentów, z których składa się ciężarówka pozwala na optymalne dopasowanie podwozia pod dany typ zabudowy. Śmieciarka musi być możliwie zwrotna, a przy tym wymagana jest duża ładowność. Pozwala to rzadziej jeździć na wysypisko, aby rozładować samochód. Testowana przez nas śmieciarka posiadała trzyosiowe podwozie – napędzana jest druga oś, a ostatnia wleczona jest skrętna. Przy rozstawie osi wynoszącym 3300 mm pojazd jest wyjątkowo zwrotny. Pozwala to na manewrowanie w ciasnych uliczkach, pomiędzy zaparkowanymi samochodami. Nośność konstrukcyjna poszczególnych osi wynosi 8,3 t dla przedniej oraz 21 i 12,7 t dla dwóch tylnych. Techniczna maksymalna masa całkowita pojazdu wynosi 29 t, natomiast ze względu na przepisy DMC trzyosiowej ciężarówki – wynosi 26 t.

Scanię napędza pięciocylindrowy, rzędowy silnik, spełniający normę emisji spalin Euro 5. Dzięki zastosowaniu układu EGRnie wymaga stosowania dodatkowego czynnika AdBlue. W przypadku śmieciarki moc silnika nie wpływa na wydajność pojazdu. Dlatego wyposażenie Scanii w silnik osiągający 280 KM wydaje się być jak najbardziej sensowne. Samochód przyspiesza dość opieszale, jednakże w pracy do której jest przeznaczony przez większość czasu porusza się z minimalną prędkością lub cofa. Moment obrotowy wynoszący 1400 Nm w dzisiejszych czasach nikomu nie zaimponuje, ale w zupełności wystarcza do wykonania powierzonych zadań. Mniejszy silnik pozwala zaoszczędzić paliwo podczas powolnej jazdy i pracy pompy hydraulicznej.

Napęd przenoszony jest przez skrzynię biegów GRS895 posiadającą 12 biegów do przodu oraz dwa do cofania. Korzystnym rozwiązaniem jest zastosowanie zautomatyzowanego systemu zmiany biegów Opticruise. Zdecydowanie poprawia to zarówno komfort pracy kierowcy, jak i zwiększa trwałość podzespołów układu napędowego. Jednostka sterująca zmianą przełożeń ma oprogramowanie stworzone specjalnie dla śmieciarek. Skrzynia biegów posiada możliwość przełączania skrzyni biegów z pozycji D na N przez zaciągnięcie hamulca ręcznego i ponowne włączenie przełożenia, przez zwolnienie hamulca. Przekładnia główna posiada przełożenie o wartości 3,80. Obecnie większość wysypisk śmieci ma utwardzone dojazdy do miejsc, w których rozładowuje się śmieci. Zdarza się jednak, że z niektórymi odpadami trzeba wjechać bezpośrednio w sektor składowania. Ponieważ śmieci stanowią bardzo trudny teren dla ciężkich samochodów, w takich sytuacjach może przydać się możliwość odciążenia wleczonej osi i tym samym zwiększenia nacisku na koła napędowe. Scania posiada również blokadę mechanizmu różnicowego, niezbędną w pojazdach tego typu.

Śmieciarka wyposażona jest w dobrze znaną kabinę CP16 1+2. Jest ona nisko osadzona na ramie, co ułatwia wsiadanie i wysiadanie. Zamontowano w niej dwa siedzenia dla załogi oraz fotel kierowcy. W wypadku dwuosobowej obsady, oparcie środkowego siedzenia można złożyć. Powstaje wówczas półka na drobiazgi, a przetłoczenia plastiku na oparciu zapobiegają wysypywaniu znajdujących się tam przedmiotów. Miejsca dla załogi nie są zbyt komfortowe, dodatkowo osoba siedząca pośrodku ma ograniczoną przestrzeń na nogi. Nie jest to jednak jakąś szczególną wadą, ponieważ ładowacze przez większą część dniówki znajdują się poza samochodem, a o komforcie ich pracy decydują inne czynniki. Kierowca natomiast spędza w swoim fotelu znacznie więcej czasu i dlatego jego miejsce pracy spełnia wymogi nowoczesnej ergonomii. Wnętrze kabiny jest utrzymane w szaro-czarnej kolorystyce. Ściany zostały pokryte winylem, co pozwala na łatwiejsze utrzymanie czystości. Śmieciarka wyposażona jest w kabinę P (w dłuższej wersji), dzięki czemu za fotelami znajduje się przestrzeń na dodatkowe wyposażenie. Ponadto kierowca ma większy zakres regulacji oparcia fotela oraz możliwości przesunięcia go do tyłu dalej, niż w najkrótszej, dziennej kabinie Scanii.

Na wysoką jakość pojazdu składa się również specjalistyczna zabudowa, dzięki której może wykonywać zadania do których został przeznaczony. Skrzynia ładunkowa wykonana jest w całości ze stali. Jej konstrukcja zapewnia wysoką sztywność – jest wodoszczelna. Pomiędzy nią, a odwłokiem znajdują się specjalne uszczelki z dwoma krawędziami uszczelniającymi, dzięki czemu z pojazdu nic nie wycieka.

Odwłok wykonany jest w całości spawem ciągłym. Składa się ze stabilnej ramy z dwiema ścianami bocznymi oraz wanny zasypowej, wykonanej ze stali o podwyższonej odporności na ścieranie. Śmieci są ładunkiem objętościowym, dlatego aby można było je wywozić konieczne jest ich zagęszczenie. Umożliwia to zamontowany w odwłoku mechanizm, który zgarnia śmieci z wanny zasypowej do skrzyni ładunkowej oraz zagęszcza je podczas ruchu w górę, dociskając do przegrody. W każdym kolejnym cyklu odpady są prasowane. W układzie hydraulicznym utrzymywane jest przeciwciśnienie, dzięki czemu ładunek jest optymalnie zagęszczony.

Za umieszczenie zawartości pojemników na śmieci w wannie zasypowej odpowiada, wyposażony w siłowniki hydrauliczne, układ który pracuje dwutaktowo. Najpierw unosi pojemnik w pionie, a następnie odwraca wysypując jego zawartość. Wcześniej pisaliśmy o tym że, fotel kierowcy jest wygodniejszy od ławy przeznaczonej dla pasażerów. Części załogi odpowiedzialnej za załadunek komfort pracy poprawiają takie elementy jak: umieszczone po obu stronach zabudowy panele sterujące. Dzięki takiemu, mogło by się wydawać, drobiazgowi ładowacze nie muszą przechodzić z jednej strony na drugą. W wielu sytuacjach przyspiesza to załadunek. Ponieważ podczas pracy śmieciarka obsługuje znaczną ilość punktów, bardzo istotne jest jak szybko pracuje sama zabudowa. W przypadku produktu firmy Ekocel cykl załadunkowy jest stosunkowo krótki, dzięki szybkiej pracy siłowników. Aby zapewnić odpowiednie ciśnienie w układzie hydraulicznym – co ma bezpośredni związek z szybkością działania – automatycznie zwiększają się obroty silnika w chwili włączenia urządzenia odbiorczego. Do włączenia i wyłączenia całego układu służy terminal w kabinie kierowcy. Po uruchomieniu pompy na początku zbiórki, system automatycznie włącza układ – po przełączeniu trybu pracy skrzyni biegów z pozycji do jazdy na bieg jałowy. Po ponownym przekręceniu manetki przy kierownicy na D, pompa samoczynnie zostaje wyłączona. Automatyczna jest również obsługa trybów pracy zabudowy podczas załadunków. Urządzenie posiada pięć programów do zbiórki: odpadów zwykłych, wielkogabarytowych, organicznych, szkła i odpadów do recyclingu. Ładowacze mogą dawać kierowcy sygnały za pomocą systemu komunikacji akustycznej.

Podczas rozładunku odwłok jest unoszony przez siłowniki hydrauliczne, a wspomniana automatycznie następuje opróżnienie wanny zasypowej ze wszystkich odpadów. W razie spadku ciśnienia przy podniesionym odwłoku, co mogłoby spowodować jego gwałtowne opadnięcie, zamontowano odpowiednie zabezpieczenia chroniące przed pęknięciem przewodu hydraulicznego.

Współczesne śmieciarki muszą spełniać szereg wymagań dotyczących bezpieczeństwa. Odchylane w górę stopnie posiadają czujniki obciążenia. Kiedy ktoś na nich stoi pojazd nie rozpędzi się powyżej 30 km/h, nie będzie mógł jechać do tyłu, a także nie rozpocznie się cykl załadunkowy. Samochód posiada akustyczny sygnał, który włącza się podczas cofania, jak również przy opuszczaniu odwłoka. Na poprawę bezpieczeństwa wpływa zamontowana z tyłu kamera wraz z kolorowym monitorem o średnicy 5″ znajdującym się na desce rozdzielczej.

 

Autorem tego tekstu jest:

Wojciech Wieczor